Chi phí biến đổi là khái niệm dùng để chỉ các loại chi phí có xu hướng thay đổi cùng với quy mô sản lượng, đây là một trong những chi phí quan trọng của doanh nghiệp.
Chi phí biến đổi là gì
Chi phí biến đổi là chi phí thay đổi theo mức độ sản xuất hoặc doanh thu của doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là khi sản xuất hoặc doanh thu tăng lên, chi phí cũng sẽ tăng lên và ngược lại.
Công thức tính chi phí biến đổi
Công thức tính chi phí là:
Chi phí biến đổi = (Mức độ sản xuất hoặc doanh thu hiện tại – Mức độ sản xuất hoặc doanh thu trước đó) x Tỷ lệ biến đổi của chi phí
Ví dụ, nếu chi phí nguyên vật liệu tăng 10% cho mỗi 100 sản phẩm được sản xuất, và doanh nghiệp sản xuất 500 sản phẩm trong tháng này so với 400 sản phẩm trong tháng trước, công thức sẽ là:
Chi phí biến đổi = (500 – 400) x 0,1 = 10
Do đó, chi phí nguyên vật liệu của doanh nghiệp đã tăng thêm 10 đơn vị trong tháng này.
Đặc điểm của chi phí này
1. Chi phí biến đổi phụ thuộc vào mức độ sản xuất hoặc doanh thu: Chi phí sẽ thay đổi tùy thuộc vào mức độ sản xuất hoặc doanh thu hiện tại so với mức độ sản xuất hoặc doanh thu trước đó.
2. Tỷ lệ biến đổi của chi phí là không đổi: Tỷ lệ biến đổi của chi phí được xác định trước và không thay đổi trong quá trình sản xuất hoặc kinh doanh.
3. Chi phí có thể là tăng hoặc giảm: Tùy vào mức độ sản xuất hoặc doanh thu hiện tại so với mức độ sản xuất hoặc doanh thu trước đó, chi phí có thể tăng hoặc giảm.
4. Chi phí thể được ước tính: Những chi phí có tính chất biến đổi có thể được ước tính trước để giúp doanh nghiệp tính toán chi phí sản xuất hoặc kinh doanh hiệu quả hơn.
Phân loại chi phí biến đổi
Chi phí biến đổi có thể được phân loại thành hai loại chính:
1. Chi phí trực tiếp: Đây là chi phí trực tiếp theo mức độ sản xuất hoặc doanh thu của doanh nghiệp. Ví dụ như chi phí nguyên vật liệu, chi phí lao động, chi phí vận chuyển, chi phí quảng cáo, chi phí bảo trì thiết bị,… Nếu doanh nghiệp sản xuất nhiều hơn hoặc có doanh thu tăng thì chi phí trực tiếp cũng sẽ tăng.
2. Chi phí gián tiếp: Đây là chi phí không trực tiếp phụ thuộc vào mức độ sản xuất hoặc doanh thu của doanh nghiệp mà phụ thuộc vào các yếu tố khác như thời gian, giá cả, chính sách,… Ví dụ như chi phí thuê nhà, chi phí điện, chi phí nước, chi phí bảo hiểm, chi phí lãi vay,… Tuy nhiên, các chi phí này cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ sản xuất hoặc doanh thu của doanh nghiệp nếu chúng tăng quá cao.
Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí biến đổi trong doanh nghiệp
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chi phí biến đổi trong doanh nghiệp, bao gồm:
1. Số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ sản xuất: Khi sản xuất nhiều hơn, chi phí trực tiếp sẽ tăng lên. Nếu sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp có nhu cầu cao, chi phí gián tiếp như chi phí quảng cáo sẽ tăng.
2. Các giải pháp công nghệ mới: Khi doanh nghiệp áp dụng công nghệ mới, chi phí gián tiếp có thể giảm bởi vì công nghệ mới có thể giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất.
3. Thay đổi giá cả: Khi giá cả tăng, chi phí trực tiếp sẽ tăng lên và ngược lại.
4. Thay đổi chính sách: Thay đổi chính sách về thuế, lãi suất, hoặc về quy định có thể ảnh hưởng đến chi phí gián tiếp.
5. Các yếu tố môi trường: Như giá điện, giá nước, chi phí vận chuyển, chi phí nhân công, chi phí vật liệu và các giá cả khác liên quan đến môi trường kinh doanh.
6. Sự cạnh tranh: Khi có sự cạnh tranh trong ngành, doanh nghiệp sẽ phải đầu tư vào quảng cáo hoặc giảm giá để thu hút khách hàng. Điều này có thể dẫn đến tăng chi phí gián tiếp.
Xem thêm: Chi phí cận biên là gì ý nghĩa và lưu ý khi phân tích chi phí biên
Xem thêm: Chi phí quản lý doanh nghiệp là gì bao gồm những gì
Những yếu tố này có thể tác động đến các chi phí trực tiếp và gián tiếp. Doanh nghiệp cần phải đưa ra các chiến lược để giảm thiểu chi phí và tối ưu hóa hoạt động sản xuất kinh doanh.
